Πριν από 68 χρόνια, στις 21 Ιανουαρίου 1943, απεβίωσε στην Αδριατική Θάλασσα ο θρυλικός Συνταγματάρχης Πεζικού Κωνσταντίνος Δαβάκης, ήρωας του ελληνο-ιταλικού πολέμου του 1940-1941, και υπερασπιστής της Πίνδου.
O Κωνσταντίνος Δαβάκης γεννήθηκε το 1897 στο μικρό χωριό Κεχριάνικα της Μέσα Μάνης. Ήταν γιος του
Ο Κωνσταντίνος Δαβάκης εισήχθη το 1913 και σπούδασε στη Σχολή Ευελπίδων (από την οποία αποφοίτησε ως Ανθυπολοχαγός πεζικού, την 1 Οκτωβρίου του 1916). Σπούδασε επίσης στην Ανωτάτη Σχολή Πολέμου της Αθήνας, και στο Παρίσι (γαλλική Σχολή Αρμάτων). Έλαβε μέρος στο Α΄ Παγκόσμιο Πόλεμο όπου διακρίθηκε για την τόλμη και ανδρεία του στο Μακεδονικό Μέτωπο (μάχες Σκρα και Δοϊράνης), όμως παράλληλα η υγεία του βλάφτηκε σοβαρά εκεί, από την επίδραση των ασφυξιογόνων αερίων. Το 1918 προβιβάστηκε σε λοχαγό επ’ ανδραγαθία. Έλαβε μέρος και στην Μικρασιατική Εκστρατεία, όπου το 1921 διακρίθηκε στη μάχη των υψωμάτων του Αλπανός, και τιμήθηκε με το Χρυσούν Αριστείο Ανδρείας. Στο διάστημα μεταξύ 1922 και 1937 υπηρέτησε ως επιτελάρχης της 2ης μεραρχίας και του 1ου σώματος στρατού, φοίτησε και δίδαξε σε στρατιωτικές σχολές, και έγραψε διατριβές για την στρατιωτική ιστορία και την τακτική των τεθωρακισμένων. Το 1931 πήρε το βαθμό του Αντισυνταγματάρχη. Στις 30 Δεκεμβρίου του 1937 και μετά από μεγάλες αναρρωτικές άδειες, αποστρατεύθηκε για λόγους υγείας και τέθηκε σε πολεμική διαθεσιμότητα.
Όταν, τον Αύγουστο του 1940, συντελέστηκε η μερική επιστράτευση, ο Δαβάκης ανακλήθηκε στην ενεργό υπηρεσία και τοποθετήθηκε διοικητής του 51ου Συντάγματος Πεζικού και στην συνέχεια του Αποσπάσματος Πίνδου (αποτελούμενου από το 51ο ΣΠ υπό άλλον διοικητή και διάφορες μικρομονάδες) το οποίο είχε ως έδρα το Επταχώριο Πίνδου. Η διοίκηση των ελληνικών δυνάμεων ανατέθηκε στον Βασίλειο Βραχνό. Το πρωί της 28ης Οκτωβρίου του 1940, οπότε εκδηλώθηκε η Ιταλική εισβολή, ο Δαβάκης αντιμετώπισε την 3η Ιταλική Μεραρχία Αλπινιστών ΤΖΟΥΛΙΑ με ένα απόσπασμα 2.000 ανδρών, υπό τις εντολές και τις οδηγίες του Τμήματος Στρατιάς Δυτικής Μακεδονίας. Η τακτική του σε ολόκληρη την έκταση της ζώνης ευθύνης του (35 χιλιόμετρα) ήταν αμυντική, και μάλιστα έκανε υποχρεωτικό ελιγμό, αναμένοντας ενισχύσεις. Την 1η Νοεμβρίου 1940, οπότε έφτασαν οι ενισχύσεις που περίμενε ο Δαβάκης, οι ελληνικές δυνάμεις έκαναν αντεπίθεση και κύκλωσαν τις ιταλικές, που αναγκάστηκαν να υποχωρήσουν. Κατά την αντεπίθεση αυτή, και συγκεκριμένα την 6η ημέρα από την έναρξη των επιχειρήσεων, στον Προφήτη Ηλία Κάντσικου (μετέπειτα Δροσοπηγής), ο Δαβάκης τραυματίστηκε στο στήθος. "Στον αξιωματικό, που τον πλησίασε για να τον περιποιηθεί, πρόσταξε, μαζεύοντας όσες δυνάμεις τού 'μεναν ακόμα: "Άσε με εμένα, πες με πεθαμένο! Και κοίτα να μη σου πάρουν τις θέσεις! Τράβα!" Στη συνέχεια τον μετέφεραν αναίσθητο με το φορείο στο Επταχώρι. Ο τραυματισμός προκάλεσε προβλήματα σε συσχετισμό με την παλαιά στηθική του νόσο. Έτσι χρειάστηκε να αποχωρήσει από το μέτωπο, όπου τον αντικατέστησε ο τότε ταγματάρχης Ιωάννης Καραβίας.
Η νίκη του αποσπάσματος του Δαβάκη είχε αποφασιστική σημασία στην έκβαση του πολέμου. Μάλιστα θεωρήθηκε η πρώτη ήττα του άξονα. Η επιτυχία του Δαβάκη συνίσταται "στην άμεση διάγνωση ενός τακτικού λάθους, που έκανε ο Ιταλός μέραρχος να προχωρήσει γοργά προς τη Σαμαρίνα, χωρίς να καλύψει το πλευρό της φάλαγγάς του". Ο Δαβάκης το είδε αμέσως και από τη δεύτερη μέρα του σκληρού αγώνα ήταν σίγουρος ότι χάρη σ' αυτό το λάθος "θα μάντρωνε τους Ιταλούς".
Κατά την διάρκεια της μακρόχρονης νοσηλείας του Δαβάκη, οι πολεμικές επιχειρήσεις έληξαν και η χώρα βρέθηκε υπό κατοχή. Τον Δεκέμβριο του 1942, και ενώ ακόμα νοσηλευόταν στην Αθήνα, ο Δαβάκης συνελήφθη ως όμηρος από τις Ιταλικές αρχές κατοχής, μαζί με πολλούς διακεκριμένους αξιωματικούς, γιατί θεωρήθηκαν ύποπτοι αντιστασιακής δράσης. Οι συλληφθέντες επιβιβάστηκαν στην Πάτρα στο ατμόπλοιο “Τσιτά ντι Τζένοβα” (“Πόλη της Γένοβα”) για να μεταφερθούν σε στρατόπεδο συγκέντρωσης στην Ιταλία. Το πλοίο αυτό τορπιλίστηκε από συμμαχικό υποβρύχιο και βυθίστηκε στα ανοιχτά των νότιων αλβανικών ακτών, με αποτέλεσμα να πνιγούν οι επιβαίνοντες στα νερά της Αδριατικής. (21-22 Ιανουαρίου 1943). Το πτώμα του Δαβάκη περισυνελέγη, αναγνωρίστηκε και ετάφη στον Αυλώνα. Μεταπολεμικά τα οστά του διακομίστηκαν και ενταφιάστηκαν στην Αθήνα.
Ο Κωνσταντίνος Δαβάκης υπήρξε από τους πρωτοπόρους της ιδέας της μηχανοκίνησης του πεζικού και της χρησιμοποίησης αρμάτων ως κύριου όπλου για την διάσπαση και καταδίωξη του εχθρού, καθώς πρόκρινε την ευελιξία των μηχανοκίνητων μονάδων έναντι της γραμμής οχυρών. Έγραψε αρκετά στρατιωτικά έργα, μεταξύ των οποίων και το βιβλίο «Ο πόλεμος του μέλλοντος» (1939).
Ο Σ. Μελάς, στο βιβλίο του “Η δόξα του ‘40” έχει χαρακτηρίσει τον Κωνσταντίνο Δαβάκη ως "μοναδική σύνθεση προσόντων, που σπάνια πάνε μαζί: Σπουδαίος 'τρουπιέ' όπως λένε οι Γάλλοι, πολέμαρχος, καπετάνιος με καρδιά βουνό, αισιοδοξία τρελή, θάρρος απροσπέλαστο, διοικητής ασύγκριτος, χέρι δυνατό, θέληση αλύγιστη, αλλά και ιδιοφυία στρατηγική, κάτοχος του εδάφους όσο λίγοι διοικητές στρατευμάτων. Ακούραστος μελετητής και γνώστης βαθύτατος της τέχνης του πολέμου, πρωτεύων στις ξένες πολεμικές Ακαδημίες, δάσκαλος αξιωματικών σπάνιος, συγγραφεύς στρατιωτικός πρωτότυπος και πρωτοπόρος - ολόκληρη βιβλιοθήκη τα έργα του - μοναδικός ιχνηλάτης των 'τακτικών καταστάσεων', ξάστερος στην κρίση, ευφάνταστος και γοργότατος στη σύλληψη του σχεδίου κι εκτελεστής άμεσος, μεγάλος μαέστρος του ελιγμού, επίμονος και παράφορος στον αγώνα".
Μετά τον θάνατό του η Ακαδημία Αθηνών του απένειμε το αργυρό μετάλλιο της αυτοθυσίας, ενώ στον δήμο της Καλλιθέας υπάρχει πλατεία με το όνομά του, και μια προτομή του. Οδοί, προτομές και ανδριάντες του ήρωα υπάρχουν και στην Ήπειρο.
Εκεί οι ακρίτες της Ελλάδας τον τιμούν όποτε γιορτάζεται η επέτειος του Έπους της Αλβανίας. Μόνο στη Μάνη, που την τίμησε τόσο, τον παραγνώρισαν, “τιμώντας” τον με μια κακοφτιαγμένη προτομή μισού μέτρου, εγκαταλελειμμένη και παρατημένη στην άκρη του δρόμου, στη διασταύρωση για το χωριό Κεχριάνικα με τον Κούνο, σκεπασμένη από πινακίδες οδικών σημάτων, η οποία τελευταία υπέστη την έσχατη ντροπή: Κάποιοι συμπολίτες μας ασκήθηκαν στο σημάδι πάνω στην προτομή του ήρωα Κωνσταντίνου Δαβάκη, η οποία φέρει διαμπερή τραύματα σε διάφορα μέρη του προσώπου. Τα διαμπερή τραύματα αυτά δεν τα φέρει βέβαια η δόξα του Μανιάτη ήρωα, αλλά τα φέρει η δική μας λειψή παρουσία, το υπό διαπραγμάτευση φιλότιμό μας, οι τσαλαπατημένες αρετές μας. Κυρίως τα διαμπερή τραύματα τα φέρουν οι τοπικοί άρχοντες, οι οποίοι, ενώ σκορπούν εκατομμύρια από τον ιδρώτα του ελληνικού λαού, για φαγοπότια και άλλες παράτες σε κάθε γιορτή, δεν αξιώθηκαν να στήσουν έναν περίλαμπρο ανδριάντα του ήρωα, σ' έναν ωραίο χώρο, κάπου εκεί στη γενέτειρά του, ώστε να αποτελέσει επίκεντρο εορτασμού της 28ης Οκτωβρίου και σημείο αναφοράς για όλη τη Μάνη και τη Λακωνία. Το επαναλαμβάνουμε ότι πλήθος είναι οι οδοί, οι προτομές και οι ανδριάντες του ήρωα του 1940, κυρίως στην Ήπειρο και την Αθήνα. Δεν υπάρχει, όμως, πουθενά στη Λακωνία, στη Σπάρτη, στο Γύθειο ή αλλού οδός Κ. Δαβάκη. Αίσχος, Λάκωνες!
Αλλά, ακόμη κι έτσι, αποξεχασμένος από τους συμπατριώτες του, αυτός ο θρύλος της Πίνδου, αυτός ο χιλιο-τραγουδισμένος ήρωας, ο καταξιωμένος στη συνείδηση των Πανελλήνων, που έκανε πράξη το ΟΧΙ στα βουνά της Ηπείρου, έχει πάρει ήδη τη θέση του στο συμπόσιο των ηρώων της ελληνικής φυλής, από τον Μιλτιάδη ως τον Παλαιολόγο, κι απ’ τον Λεωνίδα, ως τον Μπότσαρη και τον Καραϊσκάκη!
Κι ας πασχίζουν άδικα να τους εξοβελίσουν όλους μαζί από την ιστορική μνήμη των Ελλήνων! Δεν σβήνει η δόξα της Ελλάδας, ούτε οι ήρωες που την στεφάνωσαν! Και δεν σβήνει γιατί, είτε το θέλουν είτε δεν το θέλουν οι ντόπιοι προδότες, αυτούς τους ήρωες διδάσκονται σε όλα τα σχολεία της Δύσης τα παιδιά των … συμμάχων μας! Χαμένες και απέλπιδες οι προσπάθειές σας βρε γραικύλοι…
Αιωνία σου η μνήμη, Συνταγματάρχη Δαβάκη! Εμείς, τα παιδιά μας και τα παιδιά των παιδιών μας σου χρωστάμε χάρη αιώνια!
Κώστας Γ. Αρβανίτης
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου