Παρακολούθησα το Δημοτικό Συμβούλιο του Δήμου Μακρακώμης την Τετάρτη 23 Μαρτίου στο οποίο συζητήθηκε, το προ ημερησίας διατάξεως θέμα για την σχεδιαζόμενη κατασκευή ΧΥΤΥ για λογαριασμό του Φορέα Διαχείρισης Στερεών Αποβλήτων (ΦΟ.Δ.Σ.Α) του Νομού Φθιώτιδος στην περιοχή ανάμεσα στα Κοινοτικά διαμερίσματα Τριλόφου και Γραμμένης. Πρέπει να ομολογήσω ότι η συζήτηση με απογοήτευσε. Περιστράφηκε γύρω από το πώς να εμποδιστεί η κατασκευή στην συγκεκριμένη περιοχή. Τι έκανε η παρούσα Δημοτική Αρχή , τι έπραξε η προηγούμενη του Καποδιστριακού Δήμου Μακρακώμης, τι θα έπραττε η μείζων αντιπολίτευση αν ήταν στην εξουσία. Σε ποια Νομικίστικα και δικολαβίστικα επιχειρήματα , σε τι πιέσεις προς τους πολιτικούς του Νομού, προς την Κυβέρνηση προσέφυγε η μία πλευρά, τι επιχειρήματα θα χρησιμοποιούσε και που θα προσέφευγε η άλλη . Ποιος θα ήταν πιο ικανός να προτάξει τα στήθη του ενάντια στον εχθρό , ο λεονταρισμός της μιας πλευράς , ποιός θα μπορούσε να πολεμήσει ως άλλος Λεωνίδας μέχρις εσχάτων , τα επιχειρήματα της άλλης πλευράς. Γιατί τα σκουπίδια να μεταφέρονται εκεί και όχι αλλού , γιατί σε εμάς και όχι σε εσάς, το παιγνίδι της κολοκυθιάς δηλαδή. Δεν άκουσα καμία πρόταση για δεύτερη γραμμή άμυνας, δηλαδή τι θα γίνει σε περίπτωση που , είτε το θέλουμε είτε δεν το θέλουμε , ο ΧΥΤΥ θα κατασκευαστεί, τι αντισταθμιστικά ωφελήματα θα ζητήσουμε, δεν άκουσα καμία πρόταση για σύστημα ολοκληρωμένης διαχείρισης σκουπιδιών του Δήμου μας, δεν άκουσα να επικαλεστεί κάποιος δημοτικός Σύμβουλος, την στοιχειώδη αρχή προστασίας του περιβάλλοντος « ο ρυπαίνων πληρώνει» πάνω στην οποία πρέπει να στηριχθεί η όλη μας επιχειρηματολογία. Και βέβαια όλοι ξέχασαν ότι στον ΦΟ.Δ.Σ.Α Ν. Φθιώτιδος συμμετέχει και ο δικός μας Δήμος, διότι και μείς παράγουμε σκουπίδια και κάτι πρέπει να τα κάνουμε.
Η διαχείριση των απορριμμάτων είναι ένα πρόβλημα που ταλανίζει όλη την Ελλάδα .Έχουμε πληρώσει εκατομμύρια Ευρώ πρόστιμα στην ΕΕ επειδή λειτουργούμε ακόμη παράνομες χωματερές, σε μια εποχή που και το παραμικρό ευρώ είναι πολύτιμο. Προχθές διάβασα ότι όλοι οι κάτοικοι της Νάξου ξεσηκώθηκαν γιατί δεν επιθυμούν να κατασκευαστεί στο Νησί τους ΧΥΤΥ,, δηλαδή με άλλα λόγια θέλουν τα σκουπίδια που παράγουν οι ίδιοι να τα εναποθέσουν σε άλλο νησί, στην αυλή του γείτονα δηλαδή. Και βέβαια είναι γνωστή η περίπτωση της περιοχής της Κερατέας, οι κάτοικοι της οποίας έχουν ξεσηκωθεί τέσσερις μήνες τώρα. Και όμως αυτό το πρόβλημα έχει λυθεί από χρόνια στις ανεπτυγμένες χώρες. Και δεν είναι ζήτημα μόνο τεχνολογικό, είναι πρωτίστως πρόβλημα νοοτροπίας, τρόπου σκέπτεσθαι και πρόβλημα συμφερόντων..Στην Ελλάδα , από την μεταπολίτευση και μετά, ζούμε με μύθους, ταμπού και ιδεοληψίες .Στα 37 αυτά χρόνια έχει μεγαλώσει μιάμιση γενιά μ'αυτούς τους μύθους και δεν είναι εύκολο να αλλάξει .Ε, λοιπόν αυτοί οι μύθοι τα ταμπού και οι ιδεολογικές αγκυλώσεις δεν μας αφήνουν να πάμε μπροστά .Έχουμε μάθει τα τελευταία 37 χρόνια ότι «νόμος είναι το δίκιο του εργάτη» μιλάμε συνέχεια για « δημόσιο αγαθό» ως εάν το αγαθό αυτό παρέχεται από μία υπερφυσική δύναμη και δεν έχει κόστος, μιλάμε συνέχεια για δικαιώματα χωρίς υποχρεώσεις, μιλάμε συνέχεια για δεσμεύσεις , υποχρεώσεις του Κράτους προς τους πολίτες , όλα το Κράτος οφείλει να παρέχει δωρεάν στους πολίτες του, δεν εξετάζουμε εάν υπάρχουν χρήματα για να παρασχεθούν χωρίς την καταβολή εκ μέρους των ωφελουμένων ενός στοιχειώδους τιμήματος. Στις ανεπτυγμένες χώρες το πρόβλημα των απορριμμάτων λύθηκε επειδή θεωρείται φυσιολογικό από τους πολίτες ότι τα απορρίμματα έχουν μία τιμή, έχουν ένα κόστος. Και το κόστος αυτό πρέπει από κάποιους να καταβληθεί, θεωρείται δε λογικό να καταβληθεί και να επιμεριστεί αναλογικά σε εκείνους που το δημιουργούν, δηλαδή σε όλους εμάς τους δημότες. Η υποχρέωση της δημοτική ς αρχής είναι αφ’ ενός να κατανείμει το κόστος αυτό όσο το δυνατόν ακριβοδίκαια ανάλογα με την συνεισφορά του καθενός και αφ’ ετέρου να το περιορίσει εφευρίσκοντας τρόπους ώστε να επιτύχει οικονομίες κλίμακας, πράγμα που δεν μπορεί να το κάνει μεμονωμένα ο κάθε δημότης.
Στην δική μας περίπτωση του Δήμου Μακρακώμης , η δημοτική αρχή θα πρέπει να εστιάσει το ενδιαφέρον της προς δύο κατευθύνσεις: α) προς την κατεύθυνση περιορισμού του όγκου των παραγομένων απορριμμάτων και β) προς την πληρωμή- αποζημίωση εκείνων στην περιοχή των οποίων θα κατασκευασθεί ο Χ.Υ.Τ.Υ. Αναλυτικά προς την κατεύθυνση του περιορισμού του όγκου των παραγομένων απορριμμάτων , ο Δήμος οφείλει να αναλάβει πρωτοβουλία και να ενημερώσει τους δημότες γύρω από ιδέες όπως π.χ. διαχωρισμός απορριμμάτων στην πηγή, ανακυκλώσιμα απορρίμματα , κομποστοποίηση , να τους εκπαιδεύσει ώστε να αποκτήσουν οικολογική συνείδηση κ.λ.π. Έχω δεί στο χωριό μου να πετάνε φύλλα δέντρων στον κάδο απορριμμάτων επίσης φλούδες καρπουζιού και πολλά άλλα απορρίμματα φυτικής προέλευσης, που δεν θα έπρεπε να πετάγονται εκεί. Αν ακολουθηθούν οι αρχές της ολοκληρωμένης διαχείρισης των απορριμμάτων, είναι βέβαιον ότι το απορριμματοφόρο του Δήμου δεν θα χρειάζεται να περνάει κάθε μέρα από τα 50 χωριά του δήμου και ούτε οι δημότες θα πληρώνουν τόσα πολλά για την αποκομιδή τους. Διότι είναι βέβαιον ότι για τα κουτιά αλουμινίου , που έχουν κάποια αξία, οι ρακοσυλλέκτες αθίγγανοι θα ερίζουν ποιος να τα πρωτοσυλλέξει , το ίδιο και για τα μεταλλικά αντικείμενα και τα κουτάκια κονσερβών εκ λευκοσιδήρου. Όσον αφορά την αποζημίωση ή τα αντισταθμιστικά ωφελήματα που θα πρέπει να πληρώσει ο ΦΟ.Δ.Σ.Α είναι αυτονόητο, και εκ των ων ουκ άνευ, κάτι πάρα πάνω από κοινή λογική δηλαδή, πράγμα που σπανίζει στην Ελλάδα. Θέλουν όλοι οι δήμοι να φύγει ένα βάρος από πάνω τους και το βάρος αυτό να το επωμισθεί κάποιος αδύναμος να αντιδράσει, ένα θύμα. Αντί να βγούν ευθέως στην αγορά , πάντα υπάρχει μια αγορά εφ’ όσον υπάρχουν άνθρωποι και χρήμα , και να πούν: Κύριοι πουλάμε τα σκουπίδια μας και για τα σκουπίδια που πουλάμε, πληρώνουμε κιόλας. Το πόσα πληρώνουμε εξαρτάται από το πόσα ο υποψήφιος αγοραστής είναι διατεθειμένος να δεχτεί . Αν δεν υπάρξει κανείς υποψήφιος αγοραστής , βελτιώνουμε την προσφορά μας , πληρώνουμε περισσότερα. Είναι βέβαιον ότι , όταν η αγορά αφήνεται να λειτουργήσει ελεύθερα, θα βρεί το σημείο ισορροπίας, αυτό που, στα οικονομικά, ονομάζεται τιμή δηλαδή το σημείο εκείνο που τέμνονται η καμπύλη της προσφοράς με την καμπύλη της ζήτησης. Και αν δεν αποδεχτούν οι κάτοικοι της συγκεκριμένης περιοχής θα υπάρξει ενδιαφέρον από άλλη περιοχή. Ας θυμηθούμε την εγκατάσταση των φυλακών που πρίν από λίγα χρόνια απορρίφθηκε από τον δήμο Σπερχειάδος αλλά έγινε αποδεκτή από τον δήμο Δομοκού . Ουδείς πουλάει το χωράφι του για 100ευρώ , αρχίζει όμως και συζητάει την πώληση όταν του προσφερθούν 100.000 ευρώ , είναι δε βέβαιον ότι θα το πουλήσει όταν του προσφερθούν 100.000.000 ευρώ και θα το κάνει μετα μεγάλης ευχαριστήσεως.
Υπό το πνεύμα του παραπάνω σκεπτικού, εγώ θα πρότεινα στην δημοτική αρχή να εισηγηθεί στον ΦΟ.Δ.Σ.Α: Δεχόμαστε την εγκατάσταση του ΧΥΤΥ στην περιοχή του δήμου Μακρακώμης υπό τις εξής δύο προϋποθέσεις α) ότι η εγκατάσταση του ΧΥΤΥ δεν δημιουργεί προβλήματα στο περιβάλλον της περιοχής ( φυσικό περιβάλλον, υπόγεια νερά της και, ενδεχομένως , σε αρχαιολογικά ευρήματα) πράγμα που θα πιστοποιείται από έγκυρες και αξιόπιστες αρχές, και β) ότι ο ΦΟ.Δ.Σ.Α θα καταβάλει αντισταθμιστικά ωφελήματα , το ύψος των οποίων θα ικανοποιεί πλήρως τους κατοίκους της περιοχής.
Είπαμε ότι στην Ελλάδα, χρόνια τώρα, θέριεψαν ορισμένοι μύθοι. Και παράλληλα με τους μύθους , χέρι χέρι με αυτούς , θέριεψαν και οι τρικλοποδιές , τα μικροσυμφέροντα, οι παραμορφωτικοί παράγοντες που δημιουργούν στον πολίτη μία σύγχυση. Έτσι προβλήματα απλά ,που στην καθημερινή του ζωή ο καθένας εύκολα επιλύει χρησιμοποιώντας το χρήμα, όχι γιά παράνομες πράξεις, αλλά αγοράζοντας και πουλώντας, στον Δημόσιο στίβο αυτά μεγενθύνονται επειδή οι ιθύνοντες , είτε αρνούνται να δούν την πραγματικότητα είτε είναι κατώτεροι των περιστάσεων . Και όταν στην σύγχυση του πολίτη προστεθεί η ανικανότητα της δημοτικής αρχής, τότε δεν υπάρχει ελπίδα να ορθοποδήσουμε.
Τσιούνης Ηρακλής
