ΠΟΙΑ ΗΤΑΝ Η «ΨΩΡΟΚΩΣΤΑΙΝΑ»;

Την εποχή που κυβερνήτης του νεοσύστατου Ελληνικού κράτους ήταν ο Ιωάννης Καποδίστριας, ζούσε στο Ναύπλιο, την τότε πρωτεύουσα της Ελλάδας, μια ζητιάνα, που την έλεγαν όλοι «Ψωροκώσταινα». 
Ποια ήταν όμως στην πραγματικότητα αυτή η «Ψωροκώσταινα»; Ήταν η Πανωραία Χατζηκώστα, η άλλοτε αρχόντισσα των Κυδωνιών της Μικράς Ασίας, που ήταν γνωστές και ως Αϊβαλί. Υπήρξε σύζυγος πάμπλουτου Αϊβαλιώτη εμπόρου, και φημιζόταν όχι μόνο για τα πλούτη του συζύγου της, αλλά και για τα δικά της, αφού καταγόταν από επίσης πλούσια οικογένεια, αλλά και για την ομορφιά της.

Όταν, με την έκρηξη της Επανάστασης του 1821, οι Τούρκοι πυρπόλησαν την πόλη του Αϊβαλιού και έσφαξαν, κατά την προσφιλή τους τακτική, άνδρες και γυναικόπαιδα, η αρχόντισσα Πανωραία Χατζηκώστα, που είδε να σφάζουν οι Τούρκοι τον σύζυγό της και τα παιδιά της, ήταν ανάμεσα σε αυτούς που σώθηκαν. Κατά καλή (ή κατά κακή της …) τύχη, ένας ναύτης την βοήθησε και μαζί με άλλους την ανέβασε σε ένα καράβι που ξεμπάρκαρε στα Ψαρά, που κι αυτά αργότερα γνώρισαν από πρώτο χέρι τι θα πει Τούρκος…

Στα Ψαρά, η δυστυχής Πανωραία Χατζηκώστα αναγνωρίστηκε από έναν ομοιοπαθή της, τον Βενιαμίν τον Λέσβιο, ο οποίος της παρείχε προστασία, και τον οποίο ακολούθησε στην επαναστατημένη Πελοπόννησο, όταν αυτός αποφάσισε να μεταβεί εκεί. Στο Ναύπλιο, όπου εγκαταστάθηκαν, ο Βενιαμίν παρέδιδε μαθήματα για να ζήσει, και η Πανωραία άρχισε να ξενοπλένει και αργότερα, με σαλεμένα σχεδόν τα λογικά της, ζητιάνευε στους δρόμους του Ναυπλίου.

Κάποια Κυριακή του 1826, η ερανική επιτροπή υπέρ του Αγώνα της Ανεξαρτησίας, είχε στήσει ένα τραπέζι στην πλατεία του Ναυπλίου, προκειμένου να συγκεντρώσει κάποια χρήματα ή τιμαλφή, τα οποία θα μετέτρεπε σε βοήθεια από τρόφιμα και όπλα για το πολιορκούμενο από τον Ιμπραήμ και τον Κιουταχή, Μεσολόγγι. Και ενώ όλοι ήταν αδιάφοροι ή διστακτικοί στο να προσφέρουν βοήθεια, η Πανωραία Χατζηκώστα πλησίασε το τραπέζι και είπε: «Δεν έχω τίποτα άλλο από αυτό το ασημένιο δαχτυλίδι κι αυτό το γρόσι. Αυτά τα τιποτένια προσφέρω στο μαρτυρικό Μεσολόγγι». Και τα ακούμπησε, η πλύστρα Χατζηκώσταινα, πάνω στο τραπέζι!

Ύστερα από αυτή την απρόσμενη χειρονομία, κάποιος από το πλήθος φώναξε: «Για δείτε, η πλύστρα η Ψωροκώσταινα, πρώτη πρόσφερε τον οβολό της». Αυτό «χτύπησε» στο φιλότιμο τους μέχρι τότε αδιάφορους Ναυπλιώτες. Βροχή άρχισαν να πέφτουν πάνω στο τραπέζι οι λίρες, τα γρόσια, τα ασημικά και τα χρυσαφικά. Αυτό ήταν το αποτέλεσμα της φτωχής προσφοράς της άτυχης πλύστρας Πανωραίας Χατζηκώσταινας, που από εκέινη τη στιγμή και μετά απαθανατίστηκε στο Ναύπλιο και στην ιστορία με το παρατσούκλι «Ψωροκώσταινα».

Σε κάποια από τις Εθνικές Συνελεύσεις, κάποιος αντιπρόσωπος, θέλοντας να περιγράψει τα οικονομικά χάλια του Ελληνικού Δημοσίου, το παρομοίωσε με την πασίγνωστη πλέον πλύστρα και ζητιάνα του Ναυπλίου. Από τότε ο χαρακτηρισμός επαναλήφθηκε πολλές φορές στις συζητήσεις και επικράτησε. Μόνο που αργότερα, όταν λεγόταν, δεν αναφερόταν μόνο στο Ελληνικό Δημόσιο, αλλά σε ολόκληρη τη χώρα…

Μετά το περιστατικό του εράνου στο Ναύπλιο, και ακούγοντας αυτό το περίφημο «Ψωροκώσταινα», ο Ιωάννης Καποδίστριας όταν έφθασε στην Ελλάδα, την περιμάζεψε, και όταν ίδρυσε το Ορφανοτροφείο την εγκατέστησε εκεί, όπου η Πανωραία Χατζηκώστα, η γνωστή πια με το παρανόμι «Ψωροκώσταινα» προσφέρθηκε να πλένει τα ρούχα των ορφανών χωρίς καμιά πληρωμή…

Μετά τα παραπάνω, τα οποία άντλησα από άρθρο του Ευ. Δαδιώτη, στο περιοδικό «Αιγαιοπελαγίτκα Χρονικά», τεύχος 13, έχω να επισημάνω τα εξής:

1. Κάποτε σε αυτή τη χώρα ζούσαν ΕΛΛΗΝΕΣ που μέσα στην απέραντη δυστυχία τους δεν ξεχνούσαν τις δυστυχίες των υπολοίπων. Δεν ξέχασε η Ψωροκώσταινα το μαρτυρικό Μεσολόγγι…
2. Οι ΕΛΛΗΝΕΣ αυτοί, οι φτωχοί και ψοφοδεείς, που ήταν χιλιόχρονο ΕΘΝΟΣ, σήκωσαν μπαϊράκι ενάντια στον ΞΕΝΟ και ΒΑΡΒΑΡΟ ΤΥΡΑΝΝΟ και έφτιαξαν ΚΡΑΤΟΣ μέσα από τα αποκαΐδια της άθλιας ζωής που τους επέβαλλε αυτός με τις ωμότητές του, ώστε να είναι σήμερα ελεύθερες κάποιες … λούγκρες, κάποια προσκυνημένα τομάρια, τύπου Τσατσόπουλου, Βερέμη, και λοιπών εκλεκτών παραγόντων του ακατονόμαστου ΕΛΙΑΜΕΠ, και κάποιοι διαχρονικά ξενοκίνητοι πολιτικάντηδες, που αφενός μεν καταβάλουν κάθε προσπάθεια καταρράκωσης του εθνικού αισθήματος των νεοελλήνων πιστοί στις προσταγές του ανθέλληνα Κίσινγκερ, και αφετέρου ερήμην τους, τους υποδουλώνουν στα συμφέροντα της Νέας Παγκόσμιας Τάξης πραγμάτων του Ομπάμα, της Μέρκελ. του Σαρκοζί και του Στρος-Καν.
3. Οι ΕΛΛΗΝΕΣ αυτοί άντεξαν, γιατί κάποια από τα «γκεσέμια» τους, όπως ο ΓΕΡΟΣ ΤΟΥ ΜΩΡΙΑ κι ο ΓΙΟΣ ΤΗΣ ΚΑΛΟΓΡΙΑΣ, εφάρμοσαν την τακτική «ΦΩΤΙΑ ΚΑΙ ΤΣΕΚΟΥΡΙ ΣΤΟΥΣ ΠΡΟΣΚΥΝΗΜΕΝΟΥΣ»! Γιατί, όπως ο ίδιος ο Κολοκοτρώνης (που έφυγε για τις αιώνιες μονές της ιστορικής μνήμης του ΕΘΝΟΥΣ, σαν χθες, στις 4/2/1843) ομολογεί: «Εις τον καιρόν του προσκυνήματος εφοβήθηκα μόνον διά την πατρίδα μου, όχι άλλη φορά, ούτε εις τας αρχάς, ούτε εις τον καιρόν του Δράμαλη όπου ήλθε με τριάντα χιλιάδες στράτευμα εκλεκτό, ούτε τότε. Μόνο εις το προσκύνημα εφοβήθηκα».
4. Οι ΕΛΛΗΝΕΣ αυτοί είχαν κυβερνήτες που είχαν … κρέας μέσα στα παντελόνια τους! Είχαν ένα Καποδίστρια που αφού «έστησε» όλη αυτή την σχεδόν μυθική ιστορία με τη Φιλική Εταιρεία, με τις διπλωματικές του ικανότητες έπεισε και τους Άγγλους πολιτικούς και τον Μέττερνιχ, να στέρξουν να δώσουν αυτό το χιλιοχτυπημένο απ’ το κύμα ακρωτήρι της υφηλίου, στον προαιώνιο κάτοχό του! Και που όταν ήρθε να κυβερνήσει παρά τις οικονομικές αντιξοότητες ΠΕΡΙΕΘΑΛΨΕ τους Έλληνες αγωνιστές και τα ορφανά τους…  Αλλά δεν τον άφησαν να τελειώσει ότι άρχισε… Τον «έφαγαν», γιατί είχε σκοπό να κάνει ντοβλέτι! Όχι παραμάγαζο της Τρόϊκας όπως κάποιοι … Μνημονιακοί, 200 χρόνια μετά…
5. Οι Έλληνες, διαχρονικά, είναι λαός που πρέπει να του ξυπνήσεις το φιλότιμο… Τότε δίνει και το … βρακί του! Βάρδα μην τον αρχίσεις στις φορολογίες, και στα μέτρα και στις μειώσεις μισθών και στα χαράτσια… Τότε, μαύρο φίδι και κολοβό, που σ’ έφαγε! Τότε είναι δυνατόν, να γίνει της … Τυνησίας και της Αιγύπτου! Και στην Ελλάδα, υπάρχουν ακόμα κάποιο Έλληνες, παρά τις φιλότιμες … προσπάθειες των … παραγιών να τους ξενάνουν!
6. Η συντριπτική πλειοψηφία από αυτά τα 300 δήθεν δημοκρατικά … τσογλάνια του … οίκου της Πλατείας Συντάγματος, θα πρέπει να πιάνουν στο στόμα τους με μεγίστη ευλάβεια το όνομα «Ψωροκώσταινα»! Γιατί δεν της μοιάζουν ούτε στο δαχτυλάκι! Και αν θέλουν να χαρακτηρίσουν με κάποιο τρόπο τα χάλια στα οποία έχουν διαχρονικά οδηγήσει την Ελλάδα, υπάρχουν άλλοι καταλληλότεροι όροι: Όπως, για παράδειγμα «Φουμαροανδρέαινα», «Θαλασσομητσοτάκαινα», «Ξυπολητοσιμήταινα», «Ραχατοκώσταινα» ή «Μνημονογιώργαινα»…
7. Αυτά τα αποδεδειγμένα παράσιτα της Πατρίδας, που ντροπιάζουν και τους λίγους ΄Ελληνες που υπάρχουν ανάμεσά τους αλλά και τον αριθμό, που έχει αποθεωθεί στις Θερμοπύλες, της «Ψωροκώσταινας», πρέπει να της στήσουν προτομή, δίπλα στον Άγνωστο Στρατιώτη… Γιατί αυτοί οι δύο μαζί είναι που έστησαν Ελλάδα! Και να προσέχουν πολύ σαν περνούν κάτω από τον ανδριάντα του Γέρου μπροστά από την Παλιά Βουλή! Γιατί πολλά μπορούν να συμβούν! Μα ο Γέρος θα ζωντανέψει και θα τους αφαλοκόψει με το γιαταγάνι, μα το άλογό του θα ξαναχλιμιντρήσει και θα τους … καταχέσει… Τους τουρκόσπορους!

Κώστας Γ. Αρβανίτης